.
TEKNOLOJİ!
FAYDALI MI? ZARARLI MI?
Günümüzde ekran kullanımı çok önemli hale gelmiştir. Birçok uygulama (oyun, dizi, sohbet programları, sosyal medya hesapları vs.) insanların hayatlarını kolaylaştırırken, ekran başında geçirdiği süreleri de arttırmaktadır. Bu sürenin artmasının öğrencilerin oyun oynamasına, sosyalleşmesine, eline kalem alarak ödev hazırlamasına, kitap okumasına, sosyalleşmesine ve sağlıklı iletişim kurmasına engel olduğu bilinmektedir.
Bağımlılık denildiğinde fiziksel olarak zarar veren maddeler ilk akla gelse de teknoloji bağımlılığı da en az onlar kadar zararlıdır. Yani insan sağlığı üzerinde fiziksel hasara yol açabilmektedir. Mentalup internet sitesinin verilerine göre bu fiziksel zararlar; sırt ağrıları, karpal tünel sendromu, baş ağrıları, uykusuzluk, sağlıksız beslenme, boyun ağrıları ve kişisel bakım ve hijyeni aksatma olarak sıralanabilir. Aynı zamanda uygun olmayan veya kontrolsüz medya kullanımı, yüz yüze etkileşim, ailede etkili zaman geçirme, açık havada oyun, egzersiz ve uyku gibi birçok önemli aktivitenin yerini de alabilmektedir.
Sözcü Gazetesinin 31 Mart 2023 tarihli haberinde Nöropsikolog DR. Alvaro Bilbao’nun aktardığına göre mütemadiyen ekrana bakan çocuklar, ekrana bakmayanlara göre daha öfkeli, dikkatini toplamak konusunda daha başarısız ve hafızaları daha kötüdür. Ayrıca ekran bağımlısı olabilir ve sağlıklı aktivitelerden mahrum kalabilmektedirler.
Amerikan Pediatri Akademisi (APA) ebeveynlere, bu tür teknolojik aletlerden 0-2 yaş arası çocukların uzak olmasını, 3- 5 yaş arasındaki çocukların günde 1 saatle sınırlanmasını, 6-18 yaş arasında günde 2 saat sınırlanmasını ve odalarında bu tür aletlerin bulunmamasını önermektedir. Çünkü çocukların sorumluluk alabilmeleri, duygularını tanıyabilmeleri, hareketlerini kontrol etmeleri, yaratıcı düşünme ve hayal gücü gelişimi gibi okul başarısı için gerekli üst düzey yaşam becerileri sosyal ve sanal olmayan oyunlarla kazandırılabilir. Burada ‘’SINIR’’ kavramı karşımıza çıkmaktadır. Çocuklarımız ancak sınırlar içinde kendilerini güvende hissedebilirler. Her ne kadar sınırları istemiyormuş gibi görünselerde sınırlar çocuklar için bir ihtiyaçtır. Ekranın da anne baba tarafından belli sınırlar çerçevesinde kullandırılması problemleri büyük ölçüde engelleyecektir. Bir ilkokul öğrencisi için günlük ortalama 2 saatlik ekran kullanımı yeterlidir. Tabi ki kurallar konusunda bazı zamanlar esneklik yapılabilir. Ancak tutarsızlık çukuruna düşmeden. Yine İÇERİK de sınır konulması gereken bir diğer alandır. Çocukların yaşına uygun olmayan içeriklere maruz kalması süre sınırı koysak bile onlara zarar verebilmektedir. Aynı şekilde oynadıkları oyunların da yaşlarına uygunluğu araştırılmalıdır. Nasıl çocuklarımızı güvenli olmayan fiziksel ortamlara bırakmıyorsak, güvenli olmayan sanal ortamlara da bırakamayız.
